Vrienden om te koesteren

Mensen komen en gaan. Wie ooit tot mijn kring van ‘beste vrienden’ heeft behoord, is al lang in vergetelheid geraakt. De Wouters en de Sanders die mijn jeugdjaren kleurden, maakten plaats voor een nieuwe generatie vrienden, die op hun beurt opzij geschoven werden voor de volgende golf.

Gelukkig heb ik niet met iedereen nog (intensief) contact. Met het sterven van MSN werden 90% van al mijn vriendschappen digitaal begraven. En ook met elke nieuwe telefoon die ik kocht sneuvelde een kudde in de achterhoede. Maar wat mij aan het denken blijft zetten, zijn de vrienden die ik verloor buiten de gracht van mijn kasteel. Dit kasteel heet de kerk. Mijn leven speelde zich enkel af binnen deze dikke muren. Wie buiten bevond, schonk ik geen aandacht. En wie dwaas genoeg was om te vertrekken uit dit gebouw, zond ik maximaal twee postduiven met het bericht ‘Kom toch eens terug’. Ik had meer aandacht aan hen moeten schenken door te wijzen op de schatten die te vinden zijn in het kasteel terwijl zij daar buiten in de woestijn lekkende bakken uit staan te hakken die geen water kunnen houden.

En toch, ik kan onmogelijk contacten onderhouden met iedereen door mijn weinige tijd uit te smeren over de joekel van een boterham – alle vrienden die ik heb op Facebook. Dan zou ik voor elk persoon van onbeduidende betekenis zijn, en vice versa. Maar welke vriendschappen zou ik moeten behouden? En welke juist los laten?

Romantische vriendschap

Sommige vrienden zijn ‘onmisbaar’. Je hart brandt van verlangen naar elkaar en de band is schijnt onbreekbaar te zijn. Misschien zijn David en Jonathan hier een voorbeeld van, zo niet, dan vertoont deze op z’n minst gelijkenissen.

Zo’n vriendschap voelt aan als ‘echt’, omdat deze op haast spontane en organische wijze wortelt en groeit. Het is dan te hopen dat deze zaadjes van vriendschap niet in verkeerde aarde vallen, want slecht gezelschap bederft goede zeden (1 Korinthiërs 13:33); de sikkel er in zetten is dan een pijnlijke, maar noodzakelijke taak.

Winstgevende vriendschap

Soms worden vrienden gekozen, niet op basis van het gevoel in de onderbuik, maar vanwege de winst die de vriendschap oplevert. De rijke heeft meer vrienden dan de arme (Spreuken 19:4) en de bijbel raadt af om vrienden te worden met heethoofden (Spreuken 22:24). Een vriendschap dat geen barst oplevert, is nutteloos.

Wat moet vriendschap dan opleveren? Meer wijsheid is een mooi resultaat, dus met wijzen omgaan is wijs (Spreuken 13:20). Vrienden die ons scherpt, aanmoedigt tot vooruitgang en heilig leven ook (Spreuken 27:17). Deze zijn personen die niet terug deinzen om ons pijn te doen met kritische, maar eerlijke woorden (Spreuken 27:6). Waar vind je tegenwoordig zo’n vriend nog?

Koester de vrienden die zo’n voedingsbodem zijn tot groeiende overgave aan God, tot meer arbeid in Gods koninkrijk en het doden van het vlees.

Lonende vriendschap

Sommige vriendschappen maak je door middel van de onrechtvaardige mammon (Lukas 16:9). Door geen winst te zoeken bij mensen, maar juist om goed te doen aan naasten die jou (of jouw rijkdommen) nodig hebben (Lukas 14:12-14). Deze rijkdommen kan geld zijn, tijd, hulp of het evangelie dat ons is toevertrouwd. Delen uit deze rijkdommen gaat vaak gepaard met verlies of tegenstand. Toch noem ik deze vriendschappen lonende vriendschappen, want hoewel het loon soms lijkt uit te blijven, is deze beloofd door God die het bewaard heeft in de hemel (Lukas 6:23).

Jezus noemt mij zijn vriend

Maar al deze aardse vriendschappen – waar ik dankbaar voor ben, zijn geen doel op zich. Ze staan ten dienste van een belangrijkere vriendschap. Namelijk met Jezus, die zijn leven voor mij heeft gegeven en mij zijn vriend wil noemen (Johannes 15:14-15). Hij heeft mij alles bekend gemaakt wat nodig is om van harte voor God te leven.

Dit heeft consequenties voor de tuin waar allerlei vrienden groeien. Kijk ik rond, dan zie ik een oude boom die al decennia lang in mijn tuin groeit en jaarlijks sappige vruchten voortbrengt. Geurige bloemen die het hart verkwikken. Een vogelhuisje waar kuikens veilig groot kunnen worden. Maar ik zie ook planten die te veel voedingsstoffen zuigen uit de grond waardoor andere planten verdorren, deze zinloze gewassen moeten in de groene kliko verdwijnen.

En dan komt een man cactussen bezorgen op zijn bakfiets. Deze vegetarische egels moeten met handschoenen worden aangepakt en dan nog kunnen ze aardig steken. Toch krijgen ze een plaats in de tuin, op de plek van het verbannen onkruid. De tuinman zal zijn loon op zijn tijd ontvangen.